Akademisyenler öncülüğünde matematik/fizik/bilgisayar bilimleri soru cevap platformu
0 beğenilme 0 beğenilmeme
11.9k kez görüntülendi


Lisans Matematik kategorisinde (78 puan) tarafından  | 11.9k kez görüntülendi

1 cevap

1 beğenilme 0 beğenilmeme
http://matkafasi.com/1512/1-sayisi-neden-asal-degildir?show=1512#q1512

Bu baslik altinda vermis oldugum cevap:

Neden -1 yada -2 asal degil?

Asal sayinin tanimi: eger  tum $a,b \in R$ icin $p|ab$ oldugunda $p|a$ ya da $p|b$ olursa bunlara asal sayi deniyor.


Indirgenemez sayi tanimi: Eger $a$ sayisinin bolenleri sadece birim elemanlar ve kendisinin birim elemanlarla carpimi ise.

ve bizim tam sayilarda asal olarak kullandigimiz tanim aslinda indirgenemezlik tanimi (ki bu iki tanim tam sayilarda esdeger)

Artik soruyu su sekilde sorabiliriz. Birim elemanlari neden indirgenemez olarak almiyoruz?

Bunlara ek olarak demek istedigim: matematikte deger  fonksiyonu var (valuation map). Bu fonksiyon bizim kendi indirgenmezlerimizde gayet iyi-tanimli calisiyor $uz^n \rightarrow n$, u birim ve z indirgenemez. 

Simdi eger birim eleman icin bunu yapsak, ornegin 1 icin. $1=1^1 \rightarrow 1$ ve  $1=1^2 \rightarrow 2$. Yani iyi tanimli degil. 

Kisacasi birim elemanlarin degeri 0, indirgenemezlerin degeri 1, karelerinin degeri 2,.... ve biz indirgenemez olarak degeri 1 olanlari aliyoruz.. 

Ek olarak da: birim elemanlar sadece $\pm1$ oldugundan, ornegin 2 icin $\pm2$ asal sayilar ama biz sadece pozitiflerle onu tanimliyoruz,tipki mod $n$'de $\{ \cdots -2n.-n,0,n,2n \cdots\}=[0]$ dedigimiz gibi.

(25.5k puan) tarafından 
tarafından düzenlendi

Cunku: $u(u_1p_1)\cdots (u_np_n)=(uu_1\cdots u_n)p_1\cdots p_n=v.p_1\cdots p_n$

$u,v,u_1,\cdots,u_n$ birim elemanlar, $p_i$'ler de asal, farkli olmak zorunda degil.

Son esitlik bize klastan bir eleman almamizin yeterli oldugunu soyluyor.

20,275 soru
21,807 cevap
73,490 yorum
2,457,411 kullanıcı