Bilgisayar programlari nasil rasgele sayi uretiyor..

Question

Bilindigi gibi belli aralikta rasgele sayi uretip yazdiginiz programi test edebiliyorsunuz.. Numerik analizde onemli bir yer tutan mesela Mathematica icin RandomInteger[], RandomReal[] veya MatLab taki rand()  fonsiyonlari nasil calisiyor..

Comments

sanırım bilgisayarda sürekli değişim halinde olan saat ,cpu sıcaklığı gibi değerleri karıştırıp (rastgele değil) kodlar anlamsız olucak bir kuralla göre, bu karışık 01 dizisinde istediğiniz aralıktaki verikadar veriyi işleyip geri size veriyor.Random sistemi çok gerekli olduğu için işlenmekten kastım bunlar daha önceden formülize edilmiş şeyler .Mesela 100 uzunluğunda 01 dizisinden size belli bir aralık alıyor diyelim 010101 ve 010111010101 bunlarıda birer dizi deyip sıralıyor tek tek bakıyor 010101 aralıktamı değilmi aralıktaysa yazdır random sayı olsun,aralıkta değilse 2. diziye geç gibi.Ama random veri oluşturmak için birçok yöntem uygulanabilir.

---

En iyiler nasıl yapıyor. İlkel bir Random programı yazabiliriz bence de, bunu hızlı ve güzel yapmak nasıl olur?

Answer 1

true(gerçek) random ve pseudo(sözde) random diye ayrılıyor rastgele sayılar..pseudo random denilen şeyler arkadaşın dediği gibi sistem saatine,donanım kimliğine,cpu ya bağlı bir formül çıktısıdır aslında..Gerçek random ise biraz daha komplextir..Gürülteleri,radyo dalgalarını,havadaki nem oranı gibi "tahmin edilmesi daha zor"  rastgele sayılardır..Ama evren deterministik işlediği için true random da gerçek anlamda rastegele sayılmaz..

Comments

Evren deterministik mi? Size, iki kollu sarkacin dinamigini arastirmanizi oneririm. Birbirinden farkli cok cok kucuk baslangic degerlerinin nasil farkli (tahmin edilemez, kaotik) sonuclar dogurdugunu gozlemleyin..

---

Iki kollu sarkac deterministik bir sistemdir. Kaotik sistem kavrami ile deterministik sistem kavramlari birbirinden farkli seyler. Sarkacin baslangic kosullarindaki kucuk degismeler her ne kadar ileride cok farkli sonuclara sebep olsa da hala ayni kosullar ayni sonuclara sebep olur. Cogu fizik yasasasi deterministiktir. Kuantum sistemler bile deterministik eger dalga kirilmasini goz ardi edersek.

---

Suna bir bakin isterseniz

https://en.wikipedia.org/wiki/Chaos_theory

---

Attiginiz kaynakta da belirtmis.

Chaos: When the present determines the future, but the approximate present does not approximately determine the future.

 Bir sistemin kaotikligi, sistemin baslangic kosullarindaki kucuk degisimlerin sonucu ile alakalidir. Bir sistemin deterministligi ise ayni baslangic sonucunun ayni yolu izleyip izlemeyecegi ile alakalidir. Su linke bakmanizi oneririm
https://en.wikipedia.org/wiki/Deterministic_system

---

Her ne kadar iki kollu sarkac "TEORIKTE" deterministik sayilsa da "PRATIKTE" kaotiktir. Bu sarkacin davranisini tanimlayan bilinen denklemlerin yok diye biliyorum.
 

Surda ilk paragrafta kaotik olarak tanimlanmis sistem.

https://en.wikipedia.org/wiki/Double_pendulum

https://sciencedemonstrations.fas.harvard.edu/presentations/chaotic-pendulum

---

Deterministik ve kaotik birbirinin tersi ifadeler degiller. teorikte deterministik pratikte kaotik gibi bir ayrim da yok. Cifte pendelum deterministik VE kaotik bir sistem. Sistemin lagrangianini (keza wikipedia linkinde de bulabilirsiniz) yazmak mumkun yani davranisini tanimlayan bir denklem yazmak mumkun, olmasa zaten simule edemezdik. Bir sistemin deterministik olmasi ile tahmin edilebilir olmasi demek degil ama bu sistemin ayni kosullarda ayni sonucu verecegi gercegini degistirmiyor (determinizm). Gene ikinci linkten kopyalamak gerekirse

 

However, when large displacements are imposed, the non-linear system becomes dramatically chaotic in its motion and demonstrates that deterministic systems are not necessarily predictable

Kaos bir sistemin baslangic kosullarina hassasiyeti ile alakalidir. Dinamik sistemlerde (ki bunlar deterministik sistemleri incelerler) Lypanov ussu ve Lypanov zamani gibi niceliklerle olculebilir. Lypanov zamani bir dinamik sistemin ne zaman kaotiklesecegini verir. Eger 20 milyon yil beklerseniz plutonun yorungesi de kaotiktir. 
https://en.wikipedia.org/wiki/Lyapunov_time