Tanım: $X$ herhangi bir küme olmak üzere $X$ kümesinin boştan farklı ikişer ikişer ayrık ve birleşimleri $X$ kümesini veren altkümelerinin oluşturduğu aileye $X$ kümesinin bir ayrışımı denir. Formel olarak
$$\mathcal{A}, X\text{'in ayrışımı}:\Leftrightarrow \left\{\begin{array}{lll} 1) \,\ A\in\mathcal{A}\Rightarrow A\neq \emptyset \\ 2) \,\ A,B\in\mathcal{A}\Rightarrow A\cap B=\emptyset \\ 3) \,\ X=\cup\mathcal{A}\end{array}\right.$$
şeklinde ifade edilir.
Örnek: $\mathbb{R}$ gerçel sayılar kümesinin bazı ayrışımları:
$$\mathcal{A}_1=\{\mathbb{Z},\mathbb{R}\setminus\mathbb{Z}\}$$
$$\mathcal{A}_2=\{(-\infty, 0), \{0\},(0,\infty)\}$$
$$\mathcal{A}_3=\{(-\infty, -1),[-1,1],(1,\infty)\}$$
$$\vdots$$
Her ayrışıma bir denklik bağıntısı, her denklik bağıntısına da bir ayrışım karşılık gelir.